Sander, hoe ben jij bij meetellen terechtgekomen en wat doe je hier zoal?
“Hoe langer ik hier werk, hoe vager het antwoord op die vraag lijkt te worden. [Lacht] Maar serieus: het is eigenlijk heel simpel gegaan. Ik was herstellend verslaafde en dat ging al vrij snel goed. Na zo’n anderhalf jaar was ik weer toe aan werk. Ik wachtte op een plek als zij-instromer in het onderwijs toen Covid uitbrak, maar wilde niet op de bank blijven zitten. Omdat ik oorspronkelijk socioloog ben en geïnteresseerd in het Amsterdamse sociale domein, dacht ik: kan ik niet de draad alvast oppakken als onderzoeker in een vrijwilligersfunctie? Door op internet te zoeken naar ervaringsdeskundig onderzoek, kwam ik uit bij Meetellen.
Wat ik las op de website van Meetellen sprak me zeer aan. Ik heb direct gebeld en werd uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Er was meteen een klik en alles viel op z’n plek tijdens dat gesprek. Het voelde als een lot uit de loterij, ook omdat het enerzijds vrijwilligerswerk is, maar anderzijds niet vrijblijvend; dit is een hele serieuze club en dat spreekt me enorm aan.
Ik werk hier nu zo’n anderhalf jaar en vanaf mei dit jaar als betaalde kracht voor zestien uur per week. In mijn nieuwe functie als ‘projectmanager junior’ hou ik me bezig met dingen inplannen en op kantoor faciliteren, maar ook klusjes zoals de afwas doen. En daarnaast doe ik nog steeds mee als tweede interviewer, en wellicht in de toekomst ook als eerste, transcribeer ik interviews en blijf ik meedenken met de andere teamleden over onderzoek.”
En Emiel, wat is jouw belangrijkste drijfveer om bij meetellen te werken?
“Voor mij is de motivatie dat ik mijn ervaringsdeskundigheid kan inzetten voor mensen met een beperking. Het werk dat ik hier doe brengt me structuur en uitdaging. Het is elke keer weer wat anders. Ik ben hier inmiddels drie jaar geleden begonnen. In het begin deed ik ook mee als tweede interviewer en met transcriberen en invoeren van onderzoeksresultaten, maar toen viel mijn motivatie om persoonlijke redenen weg en ben ik er wel een jaar lang uit geweest. Wat me hernieuwde motivatie geeft, is dat ik nu iets doe waar ik heel veel zin in heb, namelijk samen met Sander het ambassadeurschap voor Meetellen uitdragen.
De afgelopen jaren heb ik aardig wat netwerken opgebouwd. Zo ben ik laatst een locatie binnen gestapt waar ik tien jaar geleden vaak kwam vanuit mijn GGZ-achtergrond. Toen ik vertelde waar ik mee bezig ben, kwam ook Meetellen ter sprake. Zodoende kon ik daar vragen of mensen lid van ons panel wilden worden. Als ik mijn verhaal vertel worden mensen stil, dus dat heeft denk ik wel een bepaalde impact. Ik krijg de aandacht door mensen aandacht te geven en uit te nodigen om hun verhaal te vertellen, en dat is ook de bedoeling van het panel van Meetellen.
In de periode dat ik niet actief was binnen Meetellen ben ik wel in contact gebleven met teamleden. Mijn oude gedrag was om makkelijk de deur dicht te trekken en weg te lopen, maar dat wilde ik niet meer en ik zag nog wel mogelijkheden bij Meetellen. Daar is uiteindelijk dat ambassadeurschap uitgekomen. Sander heeft mij hier tijdens een van onze ‘heidagen’ enthousiast voor gemaakt en me er op die manier weer bij betrokken. Dat was voor mij heel motiverend. Voor die tijd had ik het gevoel dat er niet echt gebruik van mijn ervaringsdeskundigheid werd gemaakt. Maar dat hebben we gelukkig inmiddels allemaal onderling kunnen uitpraten.”
Sander: “We lieten ook veel kwaliteit liggen, en nog steeds denk ik eigenlijk, wat een soort luxepositie is. Emiels interesse lag gewoon niet zo bij het doen van onderzoek, maar wél bij Meetellen. Wat hij doet moet je durven en kunnen, op mensen afstappen en ze vragen voor een panel. Wij willen ons panel graag laten groeien om meer Amsterdammers die we nu niet horen een stem te geven. Zelf ben ik niet zo’n held, maar we vullen elkaar aan doordat ik bijvoorbeeld uitzoek waar we kunnen werven en daar afspraken over maak.”
Emiel: “We zijn bezig met een doelgroep die heel moeilijk te benaderen is. Vanuit mijn eigen ervaring kan ik dat juist wel, en het is interessant als ik Sander mee kan nemen om te laten zien hoe dat werkt. Toekomstige interviews worden daar ook beter van. Wat ik doe is niet zozeer een kwestie van durven, meer van verbinden en uitnodigen. Niet te moeilijk, hou het klein, dát werkt. Ik vind het leuk en interessant om collega’s daar in mee te nemen en van elkaar te leren.”
Wat spreekt jou zo aan in onderzoek doen vanuit ervaringskennis, Sander?
“Je spreekt dezelfde taal en begrijpt waar mensen doorheen zijn gegaan. Wat voor achtergrond je ook hebt, iedereen van ons krijgt te maken met stigmatisering. Als je daar eenmaal mee te maken hebt gehad, voel je aan op welke toon je iemand moet benaderen en hoe je kunt doorvragen, en ook hoe je mensen bereikt die daar in eerste instantie niet voor open staan. Met je ervaringsdeskundigheid kun je heel ver komen vanuit respect en geduld.”
“Het maakt niet zoveel uit wat voor problematiek je zelf hebt ondervonden, veel ervaringen zijn gemeenschappelijk. Vooral de vraag hoe om te gaan met stigma’s, bijvoorbeeld doordat iemand in armoede belandt. Dat zorgt voor een bepaalde invalshoek en manier van omgaan met elkaar, en dat is in dit team heel sterk. We begrijpen elkaar veel sneller. Niks hoeft en alles mag. Daar word je juist heel productief van omdat je geen belemmeringen ervaart maar het ook mag aangeven wanneer iets te veel wordt.
In het begin dacht ik: dit klinkt allemaal wel heel leuk en aardig met dat eigenaarschap en die transparantie, maar ik moet het nog zien. Ik vind het verbazingwekkend hoe goed het tot nu toe gaat. We worden inhoudelijk steeds sterker en leggen onszelf elke keer weer onder de loep door ons af te vragen hoe het met onze principes en missie staat. Dat thema komt regelmatig terug in het teamoverleg en is heel belangrijk voor de kwaliteit en continuïteit.”
Hoe zien jullie de toekomst van meetellen, en welk inzicht neem je mee?
Emiel: Ik zie potentie en groei, maar dat is al gaande. Meetellen is denk ik een uitzondering in de markt, en die creëren we zelf. Alleen vind ik het wel belangrijk dat we niet te groot worden. Voor sommige teamleden kan het te snel gaan. We moeten rekening houden met elkaars kwetsbaarheden en het is heel belangrijk dat er voldoende vertrouwen is om dat uit te spreken.
Ik hoor vaak dat mensen zich nog nooit zo goed op hun plek gevoeld hebben als hier. Daardoor is er ruimte om je kwetsbaar op te stellen, wat zorgt voor verbinding. Ik ben er hier achter gekomen dat ik mezelf kan zijn en me veilig voel als ik mijn emotionele eenzaamheden kan delen op een plek waar ik de juiste aandacht krijg, en van mijn kant hou ik ook weer veel rekening met de andere teamleden.
Sander: Als je mij vraagt naar de toekomst van Meetellen zie ik een voorbeeldfunctie voor ons in hoe je ervaringsdeskundigheid kunt inzetten op een serieuze manier, volwaardig en betaald. We hebben het er toevallig vanmiddag met het teamoverleg nog over gehad hoe vaak ervaringskennis letterlijk voor lief genomen wordt. Zo van, kom maar weer onbetaald opdraven want dan mag je je zegje doen. Hier wordt die kennis wel serieus genomen en gehonoreerd. Ervaringsdeskundigheid is helaas een modieus begrip geworden. Je komt het overal tegen en de term wordt best wel misbruikt. Meetellen laat zien dat het ook heel anders kan.